Atık Çeşitleri

İçerdiği malzeme doğrultusunda farklı atık çeşitleri kategorileri bulunur. Atıklar, çoğu zaman çöplerle karıştırılmaktadır. Ancak atık ve çöp malzemeler arasında önemli bir fark vardır. 

Atıklar, sahip oldukları özelliklere göre yeniden kullanılabilirken çöp malzemelerin geri kazanımı mümkün olmadığından hiçbir şekilde tekrar kullanımları sağlanamaz.

Atık Çeşitleri Nelerdir?

İçerdikleri maddelerin ayrıştırılması ve sonrasında geri dönüşüm işlemleri ile yeniden kullanılabilir hale getirilmesi mümkün olan atık çeşitleri şu şekildedir;

• Ahşap atık
• Atık pil
• Cam atık
• Elektronik atık
• Kâğıt atık
• Kompozit atık
• Metal atık
• Organik atık
• Plastik atık

Ahşap Atık

Ağaçlardan elde edilmekte olan ahşap malzeme, kolay işlenebilir olmasından dolayı mobilya ve inşaat gibi sektörlerde sıklıkla kullanılmaktadır. Ev eşyası, ambalaj ürünü ve yapı malzemesi gibi ahşaptan elde edilen birçok malzeme bulunmaktadır. Bu malzemelerin üretimi sırasında ortaya çıkan ihtiyaç fazlası ahşaplar ya da ömrümü tamamlamış ahşap ürünler ahşap atık olarak adlandırılır.

Atık Pil

Elektronik eşyalara enerji sağlaması amacı ile kullanılan piller, depolamış oldukları enerjiyi tükettiklerinde ve ömrünü doldurduklarında atık pil haline gelirler. Bunun yanı sıra henüz sahip olduğu enerjiyi tüketmese de fiziksel hasara uğramış olan ve artık kullanılamayacak durumdaki piller de atık pil kategorisinde yer alır.

Cam Atık

Cam malzemeden üretilmiş olan şişe, kavanoz, servis ürünleri ve diğer tüm cam ürünler kullanım ömürlerini doldurduklarında birer cam atık olurlar. Cam atıklar, çevreden doğru bir şekilde uzaklaştırılmadığında kırılabilme özelliklerinden dolayı kesici, delici ve yaralayıcı hale gelebilmektedir. Bu sebeple canlılar için tehlikeli bir durum oluşturabilir.

Elektronik Atık

Günlük hayatta kullanılan her tür elektronik eşya, herhangi bir durum sonucu kullanılamaz hale geldiğinde elektronik atık halini alır. Buzdolabı, cep telefonu, bilgisayar, çay makinesi, çamaşır makinesi gibi elektronik cihazların tamamı bu kategoride değerlendirilebilir.

Kâğıt atık

Odunların işlenmesi sonucu üretilen kâğıt ve karton gibi malzemeler, günlük hayatta çok yaygın kullanılan ve vazgeçilemez unsurlardan biridir. Buna rağmen bir süre sonra kullanılamayacak duruma gelen kâğıt ve karton malzemeler kâğıt atık haline gelirler. Örnek olarak peçete, defter, kitap, koli gibi ürünler kullanım ömürlerini tamamladıkları zaman kâğıt atık olarak nitelendirilirler. 

Kompozit Atık

Kâğıt ve plastik karışımından oluşan kompozit malzemeler genellikle ürün ambalajlarında kullanılırlar. Örneğin, süt ve meyve suyu ambalajları kompozit malzemelerden yararlanılarak üretilmişlerdir. Bu tip malzemeler de ömürlerini tamamladıklarında kompozik atık olarak adlandırılırlar.

Metal Atık

Metalik madenlerden elde edilen metaller genellikle demir, çelik, altın ve gümüş gibi ürünlerin üretiminde sıklıkla kullanılmaktadır. Bir süre sonra ömrünü tamamlayan ve hurda haline gelen metaller ise artık metal atık kategorisinde incelenmektedir. 

Organik Atık

Meyve, sebze, ot, çim, yumurta kabuğu, yeşil ya da dökülmüş yapraklar gibi atıklar organik atık olarak değerlendirilir. Genellikle evsel atıklar olarak değerlendirilse de organik atıklar ziraat atıkları olarak da bilinmektedir.

Plastik Atık

Plastik, genellikle petrolden elde edilen malzemelerin petrokimya tesislerinde işlenmesi sonucu ortaya çıkan bir malzemedir. Kullanım alanı oldukça geniş olan plastik, ambalajlamadan borulara mutfak eşyalarından oyuncaklara kadar birçok farklı ürünün üretiminde ana malzeme olarak kullanılır.

Ancak bu eşyaların da kullanım ömürleri dolduğunda plastik atık kategorisine girerler. 

Atık Çeşitlerinin Doğada Çözünmesi

Atıkların çoğu zaman çöp olarak görülmesinden dolayı çöplerle birlikte ortamdan uzaklaştırılırlar. Ancak atıkların doğada ayrışmaları bazen yüzlerce hatta binlerce yıl sürebilir.

Plastik bir bardağın doğada yok olma süresi ortalama beş yüz yıl iken, bir su borusu için bu süre yaklaşık bin yıla denk geliyor. Tahta parçaları doğada on beş yıl gibi kısa bir sürede çözünürken, kâğıt bir gazetenin çözünmesi üç ay kadar sürüyor.