Eşanjörlerde Su ve Yağ Karışması

Aralarında sıcaklık farkı olan akışkanlar arasında ısı transferi sağlayan eşanjörler, sıvı ve gaz akışkanların birbirine karışmadan ısı transferi sağlayan devre ekipmanlarıdır. Borulu, plakalı ve özel uygulama eşanjörleri olarak kullanım alanına göre değişik tasarımlardadır. Hepsinin ortak özelliği akışkanların birbirine karışmadan ısı transferini gerçekleştirmeleridir. Eşanjörlerde su ve yağ karışır mı, karışırsa nedeni nedir inceleyelim.

Plakalı Eşanjörlerde Su ve Yağ Karışması

Nadir de olsa, plakalı eşanjörlerde su ve yağ karışması sorunu görülebiliyor. Oldukça geniş bir ürün yelpazesine sahip olan ve verimlilik olarak son derece iyi bir performans sergileyen plakalı eşanjörler, plaka ve akışkan giriş-çıkış nozülleri kullanılarak farklı eşanjör tiplerinin elde edildiği ürünlerdir. 

Plakalı eşanjörlerde görülen sorunlardan biri olan su ve yağ karışması sorunu, eşanjör içinden geçen su ve yağın birbirine karışmasıdır. Bir eşanjörde görülebilecek en büyük sorundur denilebilir. Plakalı eşanjörlede su ve yağ karışmasının nedeni plakanın delinmiş olmasıdır. 

Plakaların korozyona uğraması ve zamanında bakımının yapılmaması ilerleyen zamanda plakanın delinmesi ile sonuçlanır. Plakanın ömrünü tamamlamasına rağmen gerekli tamir bakım müdahalelerinin yapılmaması su ve yağ karışması ile sonuçlanmaktadır.

Plakalı Eşanjörlerde Su ve Yağ Karışması Nasıl Önlenir?

Plakalı eşanjörlerde su ve yağ karışma sorunu ile karşılaşıldığında genelde akla ilk olarak contalar gelmektedir. Oysa su yağ karışımının nedeni contalarla ilgili değildir. Sorun tamamen plakalarla ilgili olup ömrünü tamamlamış veya hasara uğramış plaka ya da plakaların değiştirilmesi gerekir. 

Gözle tespit edilen plaka delinmeleri olduğu gibi gözle tespit edilemeyen ve penetrasyon testi gerektiren hasarlar olabilir. Sızma testi olarak ta tanımlanan penetrasyon testi ile su veya yağ sızdıran plaka tespit edilir. İki farklı renkte boya maddesi plakaların farklı yüzeylerine sıkılır. Bir müddet beklenir ve bu süreçte boyalar genleşmeye başlar. 

Genleşen boya, plakanın delik olan bölgesine geldiğinde delikten sızar ve plakanın diğer yüzündeki farklı renkteki boya ile karışarak boyayı kendi rengine boyamaya başlar. Boya renk değişiminin olduğu alan sızıntının olduğu hasarlı bölgedir. Böylece plakanın delik olan kısmı tespit edilmiş olur. Aslında plakalı eşanjör bakım aşamalarından biri olup mutlaka periyodik olarak yaptırılmalıdır.

Eşanjörde Plaka Delinmesinin Nedenleri

Plakalı eşanjörlerde kullanılan plaka malzemesinin kalitesi son derece önemlidir. Plaka ilavesi ile ısı kapasitesinin arttırılabildiği ve yüksek verim elde edildiği plakalı eşanjörlerde kalitesiz malzemenin kullanıldığı plakaların ömrü kısa olmaktadır. 

Özellikle korozyona uğrayan plakalar kısa sürede delinerek su ve yağ karışmasına neden olur.  Böyle bir durumda eşanjörün tüm giriş-çıkış vanaları kapatılmalı ve yetkili servisle irtibata geçilmelidir.

Uzun süreli plakalı eşanjör kullanımında periyodik bakımların ihmal edilmemesi gerekir. Periyodik bakımların ihmal edilmesi plakaların korozyona uğraması ve delinmesi ile sonuçlanır. Uzman bir ekip tarafından eşanjörde oluşan kirler temizlenmeli, uygun temizlik maddeleri ve kimyasallar kullanılarak eşanjörde korozyon oluşturacak kalıntılar giderilmelidir.

Eşanjörde Akışkan Karışmasının Neden Olduğu Sorunlar

• Yağ soğutma uygulamalarında kullanılan plakalı eşanjörlerde su yağ karışması sonucu yağın kalitesi ve özellikleri bozulur.
• Denizcilikte kullanılan plakalı eşanjörlerde tatlı suyun tuzlu suya karışması tesisat parçalarına zarar verir.
• Buhar tesisatlarında kullanılan plakalı eşanjörlerde buhar kazanına fazladan su yüklenmesi basıncın aşırı yükselmesine neden olur.
• Kullanım suyu ve kazan suyunun birbirine karışması ise yine kazan basıncının artmasına neden olacaktır.

 Alanında uzman firmalar tecrübeli ekipleri ile plakalı ısı eşanjör temizliği ve bakımı yapmakta, eşanjörlerde su ve yağ karışmasını önleyerek cihazın uzun ömürlü kullanımını sağlamaktadır.