Enerji Verimliliği Neden Önemlidir?

Enerji verimliliği, ısıtma ve soğutma gibi belirli bir hizmet ya da üretim için harcanan enerji miktarının teknolojik uygulamalar veya daha iyi organizasyon ve yönetim-davranış değişiklikleri gibi teknik olmayan önlemlerle azaltılması yönündeki çalışmaların genel adıdır.

Ekonomistler ise enerji verimliliğini, oluşturulan her bir birim gayrisafi yurt içi hasıla ya da katma değer için tüketilen enerjinin azaltılması şeklinde kabul etmektedirler.  Birincil enerji tüketiminin gayrisafi yurt içi hasılaya oranlanması sonucundaki yoğunluk birincil enerji yoğunluğu, nihai enerji tüketiminin gayrisafi yurt içi hasılaya oranlanması ile hesaplanan yoğunluk ise nihai enerji yoğunluğu olarak tanımlanır. Makro düzeyde enerji yoğunluğu olarak da tanımlanan enerji verimliliği; teknoloji alt yapısı, tüketici davranışları ve ekonomideki değişiklikleri kapsayan ekonomik verimlilik gibi kavramlarla yakından ilgilidir. 

Enerji Verimliliği Neden Önemlidir?

Enerji verimliliği her şeyden önce dünyanın korunabilmesi için önemli bir etkendir. Yenilenebilir enerjilerin daha sık kullanılması ve karbon tabanlı fosil yakıtların daha az kullanılması, dünya üzerinde daha küçük karbon ayak izlerine neden olacak daha az sera gazı ve daha az hava kirliliği anlamına gelmektedir. 

Enerji verimliliğinin yüksek olması aynı zamanda ekonomi üzerinde ağır bir yük oluşturan enerji kaynaklarındaki dışa bağımlılığın azalmasına ciddi bir katkı sağlayacaktır. Enerji talebindeki artış, güvenilir ve uygun fiyatlı petrol ya da doğalgaz gibi kaynaklara uzun vadede erişimi sıkıntılı bir hale getirecektir. Enerji verimliliği arttırılarak enerji tüketiminin azaltılması, bu ve bunun gibi risklerin azaltılmasına büyük katkıda bulunacaktır.

Türkiye de tüm dünya gibi enerji konusunda gittikçe artan ve önem arz eden bir taleple karşı karşıyadır. 1990-2012 yılları arasında birincil enerji tüketimi yılda ortalama yüzde 4 ila 5 civarında bir oranla sürekli olarak artış göstermiştir. 2008 yılının sonları ve 2009 yılı boyunca süren ekonomik kriz sebebi ile mevcut talepte azalma görülse de, takip eden yıllarda enerji tüketimi yine artmaya devam etmiş ve 2012 yılında birincil enerji tüketimi 121 milyon TEP olarak gerçekleşmiştir. Bu rakam Türkiye’nin dünyada en fazla enerji tüketen ilk 25 ülke arasına girmesine yeterli olmuştur. 

Bunun yanı sıra son yıllarda Türkiye’nin enerji ihtiyacının sadece yüzde 24 ila 29’u yerli kaynaklardan temin edilmiştir. Toplam petrol tüketiminin ise yüzde 9’u yurt içi üretimlerle karışlanabilmiştir. Ülkemizde başlıca yerel kaynaklar kömür, hidrolik enerji, biyokütle ve petroldür. Yağış koşullarına göre değişen hidrolik enerji, 2013 yılında toplam elektrik ihtiyacının yüzde 25 ini karşılamıştır. Aynı yıl için doğalgaz yüzde 44’ünü, kömür yüzde 25’ini ve rüzgâr enerjisi ise yüzde 3’ünü karşılayabilmiştir.

İşletmelerde Enerji Verimliliği

Bir işletmenin enerji verimliliği konusunda çalışma yapmasının temel amacı maddidir. Enerji verimliliğinde artış sağlanması bir işletmede maliyetlerin azalmasını sağlamakla beraber, daha rekabetçi süreçler elde edilmesine katkıda bulunur. Bunun yanı sıra KOBİ’lerde enerji verimliliği artışı, sadece ekonomi açısından yani faturaların azalması amacı ile hedeflenmez. Sürecin daha iyi kontrol edilmesini sağlayan daha modern proses ekipmanları kullanımı, enerjinin verimli kullanılmasının yanı sıra ürün kalitesinde artışı ve devamlılığı da beraberinde getirir.  Diğer taraftan daha az enerji kullanımı ile aynı sonuçları elde etmek, ithal enerjiye olan bağlılığı azaltacak ve enerji fiyatı üzerindeki kontrolü arttıracaktır. Enerjinin daha az tüketimi çevreye daha az emisyonun yayılmasını sağlayacak ve bu da hava kalitesinin artmasına katkıda bulunacaktır. Hava kalitesinin artması sonucunda azalan CO2 emisyonları ve su buharı da iklim değişiminin küresel etkilerini azaltacaktır.

İklimlendirme Sistemlerinde Enerji Verimliliği

İklimlendirme sistemlerinde yapılan birtakım iyileştirme çalışmaları ile enerji geri kazanımı mümkündür. Isı borulu ısı geri kazanım cihazının kullanılması, serpantinler arasında suyun pompa yardımı ile dolaştırılması, plakalı tip ve dönel tip ısı değiştiricilerinin kullanılması bunlardan sadece birkaçıdır.

Enerji geri kazanımında cihaz seçimi son derece önemlidir. Ofis, iş yeri ve işletme iklimlendirmesinde mekana uygun iklimlendirme projesinin yapılması, uygun klima elemanları ve santrali seçimi enerji tasarrufu ve maliyetlerin düşürülmesi için göz önünde bulundurulması gereken detaylardır.