Su Radyatörü

Su radyatörleri, sıcak su kullanılan ısıtma sistemlerinde ısıtılacak ortamın uygun bir noktasına yerleştirilmek sureti ile kullanılan ısıtıcı yüzeyi geniş cihazlardır. Yaygın olarak kullanılmakta olan kaloriferli ve sıcak sulu ısıtma sistemlerinde kazan dairesinde ısınmış olan su, genellikle pencere önlerindeki su radyatörlerine üstten girip alttan dönüş yapar ve dönüş kolon boruları vasıtası ile tekrar kazan dairesine ulaşır. Giden sıcak suyun sıcaklığı dönen suya göre ortalama 20 derece daha yüksektir. En düşük dış ortam sıcaklığı baz alındığında en fazla 90 derecedeki su radyatöre girer ve 70 derecede radyatörden çıkış yapar. Su radyatörlerinin üst kısmının alt kısmından daha sıcak olmasının sebebi de budur. Çünkü su radyatörüne üstten giren sıcak su alta inene kadar bir miktar ısı kaybetmekte ve bu ısıyı bulunduğu ortama vermektedir. Isıtılan hava da bir akışkan olarak kabul edilir ise, radyatör petekleri arasında alttan üste doğru ısınmakta olan hava yükselir ve konveksiyon ısı transferi gerçekleşir. Su radyatörlerinin sağlamış olduğu toplam ısının yüzde 80’i konveksiyon, yüzde 20 si ise radyasyon yoluyla ortam havasına intikal eder. 

Su radyatörü üzerinde meydana gelen hava akımı sonucunda ortamın bütün havası radyatörün üzerinden geçmiş ve bu sayede ısınmış olur. 

Su Radyatörü Çeşitleri

Su radyatörleri, demir dilimlerinin birbirine eklenmesi ile imal edilir. Oluştukları demir dilimlerinin malzeme cinsine ve biçimlerine bağlı olarak 4 ana sınıfa ayrılmışlardır. Bu sınıflar şu şekilde sıralanabilir;

• Dökme demir su radyatörleri
• Çelik su radyatörleri
• Dilimli su radyatörleri
• Panolu su radyatörleri

Isıtma sistemi oluşturulurken tesisat hesabında ısıtılacak ortamın konfor sıcaklığı ve ısı kaybına göre dilim sayısı farklılık gösterebilir. 30 cm, 50 cm ve 100 cm gibi farklı boyutlarda ve çok değişik su radyatörü tipleri istenilen ortam şartlarına göre tercih edilir. Su radyatörlerinin görünüş bakımından daha cazip olması ve ısı verimliliği açısından yüksek bir potansiyele sahip olması için, alüminyum pres dökümlü kanatlı su radyatörleri ve panel tip çelik su radyatörleri imal edilmiştir. Su radyatörü seçiminde mutlaka radyatör giriş ve çıkışında birer ventil olmasına ayrıca havasını almak için pürjöre sahip olmasına dikkat edilmelidir. Bununla beraber radyatör grubunun alttan iki adet konsol ve üstten bir adet kelepçe vasıtası ile duvara sabitlenmesi gerekir.

Su Radyatörlerinin Konumlandırılması

Su radyatörleri kullanılacağı ortama göre konumlandırılırken dikkat edilmesi gereken bazı noktalar vardır. Bunlar;

• Su radyatörleri pencere altındaki duvarlara konumlandırılmalıdır. İç duvarlara yerleştirilmeleri uzun zaman aralıklarında verimsiz olacaktır.
• Radyatörler yerleştirilmiş oldukları duvara en az 5 cm ve taban yüzeyden en az 7 cm uzaklıkta olmalıdır. Bu hususlara uyulmaması halinde, ortam havası radyatör yüzeyleri ile tam olarak temasa geçemez ve verim kaybı yaşanır.
• Su radyatörlerinin ön, yan ve üst yüzeyleri dekoratif süsler, tavandan aşağı sarkan perdeler ya da benzeri cisimlerle kapatılmamalıdır. Bu yüzeylerin kapatılması halinde radyatörün veriminde yüzde 10 ila 40 arasında kayıplar yaşanabilir. Bu kayıplar sonucunda da radyatör bulunduğu ortamı yeterince ısıtmayacak ve verim düşecektir.

Isı enerjisinden ve yakıttan tasarruf etmek, ortamda normal konfor sıcaklığı sağlamak amacıyla dış ortam sıcaklığındaki değişimlere bağlı olarak radyatöre giren su sıcaklığının ayarlanması gerekir. Bu ayarı otomatik olarak yapabilen cihazlar da bulunur. En sık kullanılan sistem, ısıtıcı eşanjörün üzerindeki vanadan elle kontrol edilen ve ortam sıcaklığının manuel ayarlandığı sistemdir. Vana yardımı ile radyatör ısısı azaltılıp arttırılabilir.