Serpantin soğutucu veya diğer adıyla evaporatörler soğutma sistemlerinde akışanın sıvı olarak girip, buharlaştıktan sonra gaz olarak maddeden çekildiği bölümdür. Soğutucular, evaporatörün kanallarına girince ısıyı soğutulan maddeden soğurarak ısıyı ortamdan absorbe eder. Bu işlemin sürekliliği akışkanın kaynamasını ve nihayet buharlaşarak sistemden çıkmasını sağlar..
Bu işlemler devam ederken evaporatör, tüm sistemin soğutulması işlevini yerine getirir. Endüstride ve üretimde kullanılmak üzere imalatçılar farklı ihtiyaçları karşılamak adına birçok evaporatör modeli geliştirmiş bulunmaktadır. En sık kullanılan model ise, cebri konveksiyonlu veya ( Fanlı) Vantilatörlü serpantinli çeşitleridir.
Bazı kullanım alanlarında bulunan özel uygulamalar, temas donması için yassı plaka yüzeylerin kullanılması ihtiyacını doğurabilir. Bu tür ihtiyaçlar ortaya çıktığında imalat sırasında, ek yeri olmayan boru tesisatı, kenarlarından birbirine kaynaklı olan iki metal plakanın arasında şekillendirilir ya da, bu araya yerleştirilmek suretiyle plakaların arasında kalan boşluk bölümünde vakum oluşturulur. Bu plakalar, gruplanarak soğutucuya bir seri akış kalıbı oluşturan raflar biçiminde de monte edilerek kullanılabilir.
Plakalı tip evaporatörler seri üretimin ekonomik olduğu yerlerde ve plakaların farklı şekillere sokulabildiği yerlerde geniş kullanım alanı bulur. Küçük buzdolapları, soda kaynakları gibi yerler bu tür kullanıma örnek verilebilir. Bunun dışında, düşük sıcaklıklı depoların tesis edilmesinde de kullanılabilen plakalı tip evaporatörler, bu tür alanlarda gruplar veya kümeler halinde monte edilerek kullanılır.
Bu modelde imalatı yapılan ürünler, kullanım alanındaki ihtiyaca bağlı olarak seri veya paralel şekilde( boru) soğutucu akışkanı olarak monte edilebilirler. Plakalı tip evaporatörler,
- Dondurulmuş gıdaların muhafazasına ihtiyaç duyulan yerlerde
- Gemi depoları veya soğutmalı kamyonlarda da kullanılabilmektedir.
Çıplak Borulu Tip Serpantinler
Serpantin soğutucu birçok farklı alanda birbirinden değişik amaçlara uygun olarak imal edilmektedir. Çıplak borulu tip serpantinler bakır boruya sahip küçük evaporatörlerde havayı veya bir sıvıyı soğutmak amacıyla kullanılır. Çelik boru kullanılarak imal edilenler ise, soğutucu olarak amonyağın kullanıldığı sistemlerde kullanılan evaporatörlerde kullanılır.
Bu tip sistemlerde ince bir hava tabakası bir yalıtıcı işlevini üstlenerek öncelikler yüzey alanına ve sıcaklık farkına bağlı olan ısı transferini yavaşlatmak suretiyle, bir serpantinin yüzeyine yapışır. İnce hava tabakası sebebiyle oluşan iletim kaybının telafi edilmesi veya dengelenmesi için uygulanan bir metottur.
Evaporatör borularına kanatçıkların eklenmesiyle yapılabilir. Kanatçıkların eklenmesi hava tabakasını bertaraf etmediği gibi yapışıcı alanı da daha fazla artırır. Fakat ısı transferi içinde serpantinin boyutunu artırmaksızın daha fazla yüzey alanı sağlanır.
Sıvı Soğutmalı Serpantinler
Serpantin soğutucu modellerinden bir başkası da, sıvı soğutmalı serpantinlerdir. Hava soğutmalı serpantinlerde olduğu gibi, uygulama ve kullanım alanına bağlı olarak farklı şekillerde tasarlanabilmektedir. Sıvılarla metaller arasında, hava ile metal arasındakinden daha büyük ısı transferi olması nedeniyle, Su altı serpantinin aynı koşullar altındaki bir hava serpantininden birkaç kat fazla ısıyı çekme kapasitesi vardır.
Tüm Yorumlar