Fanlı Soğutucu Kondenser

Bu denli sık kullanılmasının başlıca sebepleri arasında basit olmaları, kurulum ve işletme maliyetlerinin düşük olması, bakım – onarım kolaylığı gibi nedenler gösterilebilir. Bunun yanı sıra her türlü soğutma sistemine uygulanabilecek bir yapıya sahiptir. Ev tipi ya da ticari soğutucular ve pencere tipi klima cihazları buna örnek verilebilir. Pek çok uygulamada hava dolaşım fanı açık tipteki kompresörün motor kasnağı üzerine integral biçiminde bağlanmaktadır ve bu durumda ayrı bir tahrik motoru kullanımına gereksinim duyulmamaktadır.

Fanlı Soğutucu Kondenserin Isı Transferi

Fanlı soğutucu kondenserde ısı transferi 3 adımda gerçekleşmektedir. Bunlar;

  • Kızgınlık alınması
  • Soğutucu akışkanın yoğuşması
  • Aşırı soğuma

Fanlı soğutucu kondenser alanının yaklaşık olarak %85’i yoğuşma işlemi için ayrılmıştır. Bu kadar büyük bir alanın yoğuşmaya tahsis edilmesinin sebebi, kondenserin asli görevinin yoğuşma olmasıdır. Yaklaşık %5 oranında bir alan kızlık alınması işlemi için, kalan %10’luk dilim ise aşırı soğuma (subcooling) için ayrılmış alanlardır. Fanlı soğutucu kondenserlerde yoğuşan soğutucu akışkanın, kondenserden alınması ve depolanması için çoğunlukla bir soğutkan deposu (receiver) kullanılmaktadır. Bunun amacı, kondenser içerisindeki faydalı alanın sıvı depolanması için zayi edilmemesidir. Mümkün olduğunca yalnız aşırı soğutma yapan bölüm sıvı ile doldurulmalıdır.

Fanlı Soğutucu Kondenser Yapısı

Fanlı soğutucu kondenserlerde halokarbon soğutucu akışkan kullanımı için çoğunlukla alüminyum kanat tertibinde bakır boru ya da çelik kanat tertibinde bakır kanat ve çelik boru tercih edilmektedir. Nadiren de olsa alüminyum alaşımlı boru ve alüminyum kanatlar görülmektedir. Fanlı soğutucu kondenser bünyesinde kullanılan borular genellikle ¼” ila ¾” arasında çaplara sahiplerdir. Kanat sayıları ise her beş metre için 160 ila 1200 adet arasında değişim göstermektedir.

Ancak en yaygın kullanılan kanat sıklıkları 315 ila 710 arasındadır. Bu tipteki fanlı soğutucu kondenserlerin ısı geçiş alanı, 2,5 m/sn hava geçiş hızına sahip ve beher ton/frigo için 9 ila 14 m2 arasında farklılık göstermektedir. Küçük ölçekli ve tabii hava akışlı kondenserler dışarıda tutulur ise hava ihtiyacı ortalama beher için 0,34 ila 0,68 m3/h arasında değişiklik göstermektedir. Bunun için gerekli olan fan motor gücü de 0,03 ila 0,06 hp arasında olmaktadır. Fan devir sayıları ise 900 – 1400 devir/dakika arasında olmalıdır. Kondenserlerde kullanılan fan tipleri genellikle aksiyeldir. Gürültü istenmeyen durumlarda radyal fanlı tip kondenserler kullanılabilmektedir. Fanlı soğutucu tip kondenserler grup tertibat şekillerine göre 2 grupta incelenmektedir. Bunlar;

  • Kompresör ile birlikte gruplanmış
  • Kompresörden uzak bir mesafe tertiplenmiş

Kondenserden hava geçişi için yatay ve dikey şekillerdeki tertibatlar mevcuttur. Ayrıca hava fanının, havayı itici ya da emici etki ile hareket ettirecek şekilde konumlandırılması mümkündür.

Fanlı Soğutucu Kondenser Kapasitesinin Belirlenmesi

Fanlı soğutuculu kondenserlerin kapasite değerleri belirlenirken pek çok etken göz önünde bulundurulmaktadır. Bu etkenler aşağıdaki gibi sıralanabilir;

  • Soğutma Gazı: Sistemde kullanılacak soğutucu gaz belirlenmelidir.
  • Evaporasyon Sıcaklığı: Bağıl neme göre ürünün saklanacağı sıcaklık ya da ortam sıcaklığıdır.
  • Kondenzasyon sıcaklığı: Seçilen gaz doğrultusunda belirlenen maksimum ortam sıcaklığıdır.
  • Kompresörün Çektiği Güç: Kompresörün sahip olduğu motor gücü, ilgili katalogdan evaporasyon ve kondenzasyon sıcaklıkları doğrultusunda okunmalıdır.
  • Kondenser Kapasitesi: Kompresörün çektiği güç ile soğutma kapasitesinin toplanması kondenser kapasitesini vermektedir. Bunun yanı sıra şok odası gibi uygulamalarda oda sıcaklığı ile bağlantılı olan evaporasyon sıcaklığı çok düşük değerlerdedir ve kompresörün sağladığı soğutma kapasitesi de oldukça düşük kalmaktadır.

Fanlı Soğutucu Kondenser Seçim Esasları

Fanlı soğutucu kondenserlerin seçimi sırasında bilinmesi gereken parametreler şu şekildedir;

  • Sistemde kullanılan soğutucu akışkanın cinsi ve özellikleri
  • Kompresör çeşidi
  • Kompresör çalışma sıcaklık aralığı
  • Ortam çalışma koşulları

Fanlı Soğutucu Kondenserde Kondenzasyon Sıcaklığı

Soğutucu akışkanın yoğuşma yani kondenzasyon sıcaklığı, hava giriş sıcaklık değerinin 6 ila 20 oC üzerinde farz edilmelidir. Yoğuşma sıcaklığı tercihi sistemin faaliyet gösterceği ortamın sıcaklığı doğultusunda değişim göstermektedir. Bu gibi durumlarda yoğuşma sıcaklığı 30 ila 60 oC aralığında alınmalıdır. Yoğuşma sıcaklığına etki eden faktörler aşağıdaki gibi sıralanabilir;

  • Ortam çalışma sıcaklığı
  • Soğutucu akışkanın sahip olduğu termo fiziksel özellikler
  • Tercih edilen kompresörün sahip olduğu özellikler
Sosyal Medyada Paylaş

Bir Cevap Yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Tüm Yorumlar