Serpantin Boru

Serpantin boru, ısıtılan ya da soğutulan akışkanların, soğuk ya da sıcak yüzeylerle temas alanlarında artış sağlanması amacı ile kullanılır. Genellikle ısı akışını yaygınlaştırmak için kullanılan bir ekipman olarak bilinir. Kullanılacağı alanın ortam şartları ve özelliklerine göre özel olarak farklı yapılarda imal edilir.

Serpantin Boru Nedir?

Isının değiştirilmesine ihtiyaç duyulan yerlerde tekli ya da gruplandırılmış biçimde kullanılabilen serpantin borular, özellikle tekstil sektöründeki kurutma makinelerinde ve ramözlerde hava ısıtması amacı ile sıkça kullanılmaktadır. Isıtma ve soğutma alanları söz konusu olduğunda vazgeçilmez bir eleman olan serpantin borular, sanayi ve endüstrinin gözde ürünleri arasında yer alır. Serpantin boruları değerli kılan en önemli faktör, içinden geçen sıvı veya gaz halindeki akışkanı ihtiyaca göre istenen derecelerde ısıtabilmesi ya da istenen derecelerde soğutabilmesidir.

Serpantin Boru İmalatında Kullanılan Boru Çeşitleri

Serpantin borular ısıtma ve soğutma sistemlerinde belli bir sistematik düzen oluşturularak imal edilir. Bükme ya da kıvırma işlemleri uygulanarak yüzeye yaygınlaştırılan kanallar içinde dolaşan gaz veya sıvı haldeki akışkanların, üzerine düşen görevi yerine getirebiliyor olması serpantin boru sisteminin temel amacıdır. Kullanılacak akışkanın cinsine göre imalat işleminde farklı yapısal özelliklerde malzemeler kullanılır. Bu malzemeleri şu şekilde sıralayabiliriz;

• Karbon çelik serpantin borular
• Paslanmaz serpantin borular
• Bakır alaşımlı serpantin borular
• Bakır serpantin borular

Karbon Çelik Serpantin Borular

Karbon çelik serpantin borular, genellikle kullanıldıkları sıcak su, kızgın su, buhar, kızgın yağ veya fuel-oil içeren sistemlerde oldukça ekonomik olması sebebi ile tercih edilir. Isı değiştirici sistemlerinde sıklıkla kullanılan karbon çelik serpantin borular arasında en yaygın kullanılan çeşitleri St.38.8, St45.8, 15Mo3, 13CrMo44, 10CrMo9-10 olarak bilinir. Her biri farklı özelliklere sahip olup, hemen hepsi çok yüksek sıcaklıklardaki su, yağ, buhar gibi akışkanlara dayanım gösterebilir.

Paslanmaz Serpantin Borular

Hijyenin en üst seviyede olması gereken ilaç sanayi gibi sektörlerde ya da korozyon oluşma ihtimali yüksek olan kimyasal akışkanların kullanılması ile çalıştırılan sistemlerde tercih edilirler. Serpantin boru imalatında en yaygın olarak kullanılan paslanmaz çeşitleri 304 ve 316 kalite paslanmazlardır. Paslanmazlar kendi aralarında düşük seviyede karbon içeren L tipi ve yüksek seviyede karbon içeren H tipi olmak üzere iki gruba ayrılırlar. Düşük karbon seviyesine sahip borular, korozyon oranını azalmak istenen durumlarda kullanılır. Yüksek karbon seviyesine sahip borular ise yüksek sıcaklıklarda daha yüksek mukavemet göstermesi beklenen durumlarda tercih edilmektedir.

Bakır Alaşımlı Serpantin Borular

Bakır alaşımlı serpantin borular, ısı transfer seviyesinin yüksek tutulması gereken, basıncın olmadığı veya deniz suyu gibi yüksek korozyon oluşturma durumu olan akışkanların bulunduğu sistemlerde kullanılmaktadır. Alaşım çeşidine göre korozyona dayanım seviyesi değişiklik gösterir. Bakır alaşımlı serpantin boruların imalatında genellikle CuNi90/10 ve CuZn37 çeşitleri tercih edilir.

Bakır Serpantin Borular

Bakır serpantin borular da tıpkı bakır alaşımlılar gibi yüksek basınç içermeyen ve yüksek ısı transferi sağlanmak istenen sistemlerde kullanılır. Bu tip sistemlerde kullanılan bakır serpantin borular, kızgın su ya da sıcak su gibi akışkanlara uygun bir yapıya sahiptir. En yaygın kullanıma sahip olan bakır serpantin boru C12200 çeşididir.

Serpantin Boru Kullanım Alanları

Serpantin borular ile bir sistem oluşturulurken, birbirinden farklı özelliklere sahip borular farklı tekniklerle biçimlendirilir ve kullanıma sunulur. Kullanılmak istenen alanın özellikleri, ısı düzeyi, korozyon oluşumu, atmosferik basınç değeri ve mukavemet gücü gibi ortam şartları imalat işlemi sırasında göz önünde bulundurulur. Belli-başlı alanları şu şekildedir;

• Hava soğutucusu
• Su soğutucusu
• Klima santral hava ısıtıcısı
• Yağ soğutucusu
• Tekstil makinelerinde hava ısıtıcısı

Isıtma ve soğutma sistemlerinde çokça kullanılan serpantin borular, ısı akışını yaygınlaştırmada kullanılan, farklı malzemelerden üretilen ve farklı sektörlerde tercih edilen ısıtıcı ekipmanlardır.